Khởi phát chuyển dạ bằng Dinoprostone dạng đặt âm đạo phóng thích có kiểm soát

KHỞI PHÁT CHUYỂN DẠ BẰNG DINOPROSTONE DẠNG ĐẶT ÂM ĐẠO 

PHÓNG THÍCH CÓ KIỂM SOÁT

BS. Nguyễn Hồng Anh

I. Đại cương

Dinoprostone phóng thích có kiểm soát là một loại PGE2 đặt ở cùng đồ sau có thể thu hồi để khởi phát chuyển dạ, với hàm lượng phóng thích prostaglandin E2 ổn định 0,3mg/giờ, thời gian bán hủy 1-3 phút

II. Chỉ định khởi phát chuyển dạ

Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh chuyên ngành Phụ Sản, 1377/QĐ-BYT, 24/04/2013

• Ối vỡ non
• Thai quá ngày sinh
• Ối giảm có chỉ định đình chỉ thai nghén
• Thai chậm phát triển trong tử cung có chỉ định đình chỉ thai nghén
• Thai bất thường có chỉ định đình chỉ thai nghén
• Thai lưu
• Bệnh lý của mẹ cần đình chỉ thai nghén: ung thư, tiền sản giật, tăng huyết áp, đái tháo đường,..

Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, 4128 /QĐ-BYT, 29/07/2016

• Ối đã vỡ nhưng chưa chuyển dạ, màng ối vỡ nhưng chưa có cơn co tử cung hoặc cơn co yếu, cạn ối
• Thai quá ngày sinh
• Bệnh lý của mẹ như: tăng huyết áp, tiền sản giật, ung thư cần đình chỉ thai nghén, bệnh tim nhưng chưa suy tim mà ối bị vỡ non, bệnh tự miễn cần phải đình chỉ thai nghén
• Nhiễm khuẩn ối
• Thai có dị tật bẩm sinh nặng có chỉ định đình chỉ thai nghén
• Thai chết trong tử cung
• Thai chậm phát triển trong tử cung

Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, 4128 /QĐ-BYT, 29/07/2016

Gây chuyển dạ bằng Prostagladin (chỉ được tiến hành tại cơ sở có phẫu thuật)

PGE1 (biệt dược thông dụng là Misoprostol): Không chỉ định gây chuyển dạ trên thai phụ đủ tháng và có thể sống được vì nguy cơ vỡ tử cung và suy thai. Những trường hợp khác phải theo dõi rất chặt chẽ.

PGE2 (Dinoprostone, biệt dược Propess, Cerviprime) gây chuyển dạ thuận lợi và an toàn hơn. Chỉ định với những trường hợp có thể đẻ được đường âm đạo, không có sẹo mổ cũ.

=>>>>>>Tóm lại:

CHỈ ĐỊNH:

Thai kì có chỉ định khởi phát chuyển dạ sinh ngã âm đạo

CHỐNG CHỈ ĐỊNH:

• Chống chỉ định chung của khởi phát chuyển dạ

• Quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc

• Khi đang sử dụng oxytocin

• Tiền căn có tổn thương sinh dục khi sinh, tiền căn rách hay phẫu thuật trên CTC

• Viêm vùng chậu chưa điều trị

• Sẹo mổ cũ ở thân TC

• Biểu đồ CTG bất thường

THẬN TRỌNG:

• Tiền căn gò TC cường tính, hen suyễn, tăng nhãn áp

• Bệnh lý nội khoa nặng của mẹ: bệnh phổi, gan, thận

• Sản phụ ≥ 40 tuổi có nguy cơ DIC sau sinh

• Sản phụ ≥ 35 tuổi bị đái tháo đường, tăng huyết áp, nhược giáp

• Đa sản trên 3 lần sinh đủ tháng, song thai, ối vỡ

• Ngưng NSAIDs trước khi dùng Dinoprostone

TÁC DỤNG NGOẠI Ý:

• Cơn gò cường tính

• Biểu đồ tim thai bất thường, suy thai

• Ít gặp: buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy

• Hiếm gặp: đông máu nội mạch rải rác, vỡ tử cung

• Rất hiếm gặp: rối loạn miễn dịch, phản ứng quá mẫn với

thuốc, phù nề cơ quan sinh dục

III. Chuẩn bị 

1. Người bệnh và người nhà

Tư vấn về các phương pháp KPCD
Tư vấn quy trình khởi phát chuyển dạ bằng Dinoprostone đặt âm đạo
Tư vấn lợi ích, nguy cơ và biến chứng của khởi phát chuyển dạ bằng Dinoprostone dạng đặt âm đạo
Dặn dò Sp những dấu hiệu cần báo NVYT

2. Người thực hiện

BS ra y lệnh

Kíp NHS khoa chuẩn bị bệnh nhân và đặt thuốc

BS và NHS khoa hoặc kíp trực theo dõi sản phụ

3. Phương tiện, dụng cụ, thuốc

Găng tay vô khuẩn

Nước muối sinh lý/gel tan trong nước để bôi trơn khi đặt thuốc

Thuốc Dinoprostone dạng đặt âm đạo phóng thích có kiểm soát

IV. Các bước tiến hành

1. Trước khi tiến hành

 Bishop +loại trừ chống CĐ

Lấy thuốc khỏi tủ đông trước sử dụng 5-10ph

2. Đặt thuốc

Đưa vào âm đạo: Kẹp đầu chứa thuốc giữa ngón trỏ và ngón giữa, đặt sâu vào cùng đồ sau (dùng một ít nước muối sinh lý để bôi trơn)

• Chỉnh vị trí: Xoay tay ¼ theo chiều kim đồng hồ, đẩy đầu chứa thuốc lên cao sau cổ tử cung ở cùng đồ sau, xoay đầu đặt chứa thuốc nằm ngang

• Cẩn thận rút tay sao cho đầu chứa thuốc vẫn nằm ngang ngay sau cổ tử cung ở cùng đồ sau, để lại dây thu hồi thuốc vừa đủ bên ngoài âm đạo để dễ rút

3. Sau khi đặt thuốc

Sản phụ nằm nghiên trong 30 phút, sau 1 giờ sản phụ có thể đi lại

• Nên cẩn thận khi đi vệ sinh, không kéo dây thu hồi thuốc ra, nếu vô tình rơi ra ngoài vẫn có thể đặt lại nếu còn sạch

• Báo nhân viên y tế khi có cơn gò đều đặn, trằn tức bụng hoặc đau bụng, hoặc khi ra dịch, máu âm đạo, thuốc bị rớt ra khỏi âm đạo

4. Thu hồi thuốc

 Kéo nhẹ nhàng dây thu hồi thuốc ra khỏi âm đạo và ghi nhận thời điểm thu hồi thuốc vào hồ sơ bệnh án

V. Theo dõi và chăm sóc

• Gắn CTG trong 1 giờ sau khi đặt thuốc và lặp lại mỗi 6 giờ
• Theo dõi mạch, nhiệt độ, huyết áp, tim thai, gò tử cung mỗi 4 giờ
• Gắn CTG và khám âm đạo khi gò tử cung liên tục gây đau hoặc nghe tim thai bất thường qua doppler
• Khám đánh giá 24 giờ sau khi đặt thuốc và lấy thuốc ra

1. Các dấu hiệu cần khám âm đạo

• Cơn gò tử cung đều đặn gây đau
• Ối vỡ
• Tim thai hoặc CTG bất thường
• Sản phụ yêu cầu giảm đau sản khoa

2. Các dấu hiệu cần lấy thuốc ra khỏi âm đạo

• Xuất huyết âm đạo nhiều
• Biểu đồ tim thai bất thường, suy thai
• Cơn gò cường tính ( trên 5 cơn/10 phút, kéo dài trong 30 phút)
• Sản phụ nôn ói nhiều, hạ huyết áp, mạch nhanh
• Cơn gò đều đặn và cổ tử cung mở ≥ 3 cm
• Ối vỡ khi KPCD
• Sau khi lấy thuốc ra khỏi âm đạo vì những chỉ định trên nhưng sau đó những chỉ định này không còn và thuốc được giữ sạch dưới 30 phút thì có thể đặt lại

3. Chuyển phòng sanh khi

• Chuyển dạ: CTC ≥ 3cm, gò TC ≥2 cơn/10 phút
• Ối vỡ khi KPCD
• Chỉ sử dụng Oxytocin sau khi lấy Dinoprostone ra khỏi âm đạo ít nhất 30 phút